|
گام به گام با كتاب سال دانشجويي
اين جشنواره با عنايت به اهدافي كه مدنظر قرار داده است، اكنون جايگاه ارزشمندي در ميان دانشگاهيان بويژه دانشجويان اهل قلم يافته كه اميد مي رود با حمايت و پشتيباني ساير مراكز علمي و دانشگاهي كشور همچنان خدمات خود راتعميق و تداوم بخشد.
با عنايت به اينكه دانشجويان و پژوهشگران، سازندگان جامعه و پديد آورندگان جريانهاي فكري و فرهنگي هستند و نتايج تحقيقات آنهاست كه دگرگوني و پيشرفت درعرصه هاي گوناگون علم و فرهنگ را ميسر مي سازد، شناسايي و معرفي اين نخبگان هدف بنيادي جشنواره كتاب سال دانشجويي تعيين شده است.
اين فعاليت نخست از سال 1373 و با همت معاونت فرهنگي جهاد دانشگاهي آغاز كه هم اكنون سازمان انتشارات جهاد دانشگاهي متولّي اجراي اين مأموريت است.
ضرورت و اهميت اجراي جشنواره
توجه به استعدادهاي علمي و باور به توان وخلاقيت دانشجويان درنهادهاي علمي كشور بويژه در حوزة كتاب و كتابخواني موجبات توسعة فرهنگ ودانش را در مهم ترين پايگاه هاي علمي كشور فراهم مي‌آورد. جهاد دانشگاهي با درك اين مهّم بلافاصله اقدام به شناسائي فعالان حوزه نشركتب دانشجويي و مؤلفان و مترجمان خوش فكر، طراح وخلاق نمود.
تداوم و رونق اين جشنواره باعث شده است كه اين فعاليت در سالهاي اخير در زمره چشمگيرترين فعاليت هاي «هفته كتاب» جمهوري اسلامي قرار گيرد.
سيستم برنامه ريزي و شيوه اجراي جشنواره كتاب سال دانشجويي
جشنواره كتاب سال دانشجويي از همان سال هاي نخستين داراي آيين نامة ويژه اي بوده كه در آن بر برنامه ريزي تاكيد شده است. در اين آيين نامه اقدامات زير پيش بيني مي شود:
1ـ تشكيل ستاد برگزاري جشنواره (بر اساس تقويم اجرائي) همه ساله در اوايل ارديبهشت ماه برنامه ريزي را آغاز مي نمايد.
2ـ سازماندهي تيم هاي علمي و عملياتي.
3ـ تعيين سرفصل برنامه ها وتبيين برنامه كميته هاي پيش بيني شده در ستاد برگزاري.
4ـ تشكيل كميته هاي گوناگون همچون: كميته علمي و داوري،كميته مراسم ،كميته تبليغات و انتشارات و ....
برخي از فعاليت هاي گروه ها و كميته هاي اين جشنواره به شرح ذيل اعلام مي گردد.
4ـ1ـ انجام امور تبليغاتي اطلاع رساني، شامل: انتشار آگهي فراخوان در مطبوعات كشور، انتشار خبرها و اطلاعيه‌ها (در سايت ها و شبكه هاي اطلاع رساني همچون خبرگزاريها) تهية تراكت آگهي فراخوان (در5000 نسخه ) چاپ پوستر، كارت دعوت، ويژه نامه هاي جشنواره و بيلبردهاي تبليغاتي. (حدود 20 هزار نسخه تيراژ ادوات چاپي است)
4ـ2ـ تشكيل تيم هاي داوري براي گروه هاي ششگانه (علوم انساني ـ اجتماعي، علوم پزشكي ـ دامپزشكي، علوم پايه، علوم فني ـ مهندسي، كشاورزي ـ منابع طبيعي، معماري_ هنر). براي امر داوري بيش از 2000 نفر ساعت توسط اساتيد گوناگون وقت صرف مي‌شود.
4ـ3ـ در كميتة مراسم اقداماتي همچون: تعيين مكان برگزاري مراسم، تهية ليست مدعوين، زمان دقيق برگزاري مراسم، تعيين سخنرانان، دعوت از ميهمانان ويژه و عمومي، طراحي عمليات پشتيباني ومشخص نمودن چرخة فعاليت هاي اجرائي مراسم و ... صورت مي پذيرد،به طور كلي كميتة مراسم ساماندهي برنامة اختتامية را به عهده دارد در اين مراسم همه ساله بيش از 400 نفر حضور دارند. مسئولان و شخصيت هاي علمي كشور همچون: رياست مجلس شوراي اسلامي (وقت)، وزير علوم، تحقيقات و فنآوري، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و ... به همراه معاونان و مديران كل شركت نموده و برخي از آنان به تناوب در دوره هاي مختلف سخنراني كرده و در اهداي جوايز حضور داشته اند.
نتايج جشنواره
ـ ايجاد نشاط علمي در مراكز علمي و دانشگاهي كشور
ـ قرار گرفتن اين جشنواره در تقويم فرهنگي كشور در هفتة كتاب جمهوري اسلامي ايران به عنوان برنامه اي شاخص و چشمگير
ـ تقويت بنية علمي دانشجويان با ارائه آثار مكتوب (تقويت نگارش دانشجويي)
ـ حمايت از دانشجويان نو قلم براي توليد انديشه هاي جديد
ـ جلب همكاري وحمايت ناشران حوزه دانشگاهي به منظور چاپ آثار دانشجويي
ـ معرفي ناشران برتر دانشگاهي با هدف رونق نشر دانشگاهي
ـ تسري انديشة ترويج فرهنگ كتاب و كتابخواني در حوزه هاي دانش آموزي، بسيج و دفاع مقدس، دين و ... از طريق الگوگيري از جشنوارة كتاب سال دانشجويي
بخشهاي جشنواره
جشنواره كتاب سال دانشجويي شامل دو بخش مي با شد؛كه كتابهاي ارسالي در اين دو بخش طبقه بندي و گروه بندي مي شوند؛ 1- بخش اصلي 2- بخش ويژه.
بخش اصلي : جشنواره شامل 6 گروه به شرح ذيل مي باشد:
1ـ گروه علوم پايه: فيزيك ، شيمي ، زيست شناسي، زمين شناسي، رياضي و....
2ـ گروه علوم كشاورزي و منابع طبيعي: زراعت، صنايع چوب، باغباني و دامپروري و....
3ـ گروه هنر و معماري: معماري، نقاشي، موسيقي، عكاسي و ......
4ـ گروه فني و مهندسي :كامپيوتر، الكترونيك، عمران، مكانيك، صنايع و.....
5ـ گروه علوم پزشكي و دامپزشكي: پزشكي، دندانپزشكي، دامپزشكي، پرستاري، مامايي و ....
6ـ گروه علوم انساني و اجتماعي: دين و فلسفه، زبان و ادبيات، روان شناسي و علوم تربيتي، حقوق و علوم سياسي، تاريخ و جغرافيا، مديريت و حسابداري، علوم اجتماعي، تربيت بدني، اقتصاد ،و .....
بخش ويژه:
در اين بخش هر سال با جمع آوري نظرات افراد صاحب نظر و با نظرخواهي از اعضائ شوراي سياستگذاري و متناسب با عنوان آن سال، يك يا چند موضوع به عنوان موضوع ويژه به تصويب شوراي مذكور رسيده و در فراخوان اعلام مي شود.
شيوه ارزيابي و داوري آثار :
پس از اتمام مرحله ثبت و طبقه‌بندي آثار، شوراي برنامه‌ريزي ليست سرگروههاي داوري را اعلام مي نمايد.. و با دعوت از سرگروههاي داوري در يك جلسه، فرايند داوري مورد بررسي و تحليل قرار مي گيرد، همچنين دبيرخانه با تهيه شيوه نامه داوري، مراحل و فرمهاي داوري را تشريح نموده و در اختيار سرگروههاي داوري قرارمي دهد، با بازبيني و تهيه فرمهاي داوري، مرحله ارزيابي و داوري آثار آغاز مي گردد.و داوري کتاب سال دانشجويي پس از انجام مرحله مقدماتي عمدتاً در چهار مرحله زير انجام مي پذيرد:
مرحله مقدماتي: درمرحله مقدماتي داوري، مدير گروه به همراه كارشناسان دبيرخانه، آثار رسيده گروه خود را با شرايط دبيرخانه و فراخوان انطباق مي دهند. در اين مرحله مديرگروه موظف است موضوع کتاب را با اعضاي گروه خود مورد بررسي قرار دهد تا هر کتاب متناسب با موضوع خود، در گروه مناسب جايگزين و مورد داوري قرار گيرد.
مرحله اول : در اين مرحله مدير گروه به همراه دو مشاور خود كه ترجيحاً هر دو مشاور متناسب با گرايش ها و رشته هاي گروه مورد نظر داراي مدرك دكتري مي باشند ، آثار رسيده گروه خود را توسط فرمهاي مرحله اول داوري مورد ارزيابي قرار مي دهند. فرم مرحله اول داوري كه داراي پنج شاخص 1ـ مناسب بودن محتواي كلي كتاب 2ـ شيوه تجزيه و تحليل و نتيجه گيري علمي مطالب كتاب 3ـ سبك و شيوه نگارش كتاب 4ـ بكارگيري خلاقيت علمي در محتوا و ارائه مطالب كتاب 5ـ جامعيت و كاربردي بودن مطالب كتاب مي باشد. در اين مرحله ابتدا هر کتاب توسط مدير گروه ارزيابي شده و نمرات كسب شده در فرمهاي ارزيابي درج مي شود سپس به ترتيب مشاور اول و دوم نظر خود را مرقوم مي‌فرمايند و در نهايت ميانگين سه نمره، امتياز نهايي هر کتاب خواهد بود. كليه کتابها به اين شيوه مورد ارزيابي قرار مي گيرند و در نهايت گروه موظف است 50 درصد کتابهای هاي مورد نظر را حذف نموده و 50 درصد باقي مانده به مرحله دوم راه مي‌يابد. در اين مرحله كليه کتابها مي‌بايستي فرم ارزيابي مرحله اول را به صورت تكميل شده دارا باشند.
مرحله دوم: در اين مرحله مدير گروه به تناسب رشته ها و گرايش هاي موجود در گروه، هر يك از کتابها را در اختيار يك داور زبدة آن رشته قرار مي دهد تا بر مبناي شاخص هاي فرم ارزيابي مرحله دوم، کتابها را مورد داوري قرار دهد و امتياز مورد نظر را در فرم قيد نمايد.
مرحله سوم : در اين مرحله مدير گروه موظف است با حضور كليه داوران و مشاوران طي يك جلسه کتاب ها را از نظر امتياز، مورد مقايسه و بررسي قرار دهند و طبق آراء داوران، فرمهاي ارزيابي و سهميه تعيين شده از سوی دبيرخانه اسامي نفرات برتر را اعلام نمايند.
مرحله چهارم: كميته نهايي داوري با حضور دبيرجشنواره و مديران گروه ها تشكيل گرديده و طي يك صورتجلسه معين نفرات برتر را اعلام مي نمايند.
مراسم معرفي برگزيدگان :
پس از معرفي نفرات برتر توسط هيات داوران، دبيرخانه با هماهنگي يكي از دانشگاههاي تهران اقدام به تهيه سالن نموده و اقدامات اجرايي مراسم معرفي برگزيدگان جشنواه را آغاز مي نمايد.
در اين مراسم كشوري كه با حضور جمعي از دانشجويان، اساتيد،شخصيتهاي علمي، مسئولان و مقامات كشور و همچنين برخي از وزراء وزارتخانه ها ي مرتبط اجرا مي شود، به برگزيدگان و تقديرشدگان ، لوح تقدير - چند سكه بهارآزادي– تنديس ويژه جشنواره اهداء مي گردد.
اميد مي رود كه اين برنامه فرهنگي علمي همچنان با رشد روز افزون خود به توسعه فرهنگي – علمي كشور كمك نموده و موجبات ارتقاءعلمي كشور را فراهم آورد.
|